Günümüzde psikoloji, din ve maneviyat birbirinden farklı alanlarmış gibi algılansa da bu böyle değildir. Aydınlanma’dan önceki zaman diliminde psikoloji, felsefenin alt dallarından biriyken bile; psikoloji, din ve maneviyat birbirlerinin alanlarına giren ve kendi sorularına cevaplar arayan, birbirlerinden yaralanan disiplinlerdi. Maneviyatı dinden ve dindarlıktan farklı bir kavram olarak değerlendirenler; maneviyatın anlam arama, kendini keşfetme ve kendini aşma özellikleri üzerinde durmuşlardır. Günümüzde ise hala manevi danışmanlık ve dini danışmanlık kavramları birbiri ile karıştırılmaktadır. Dini danışmanlık, belli bir din mensubuna o dinin ilke ve prensipleri doğrultusunda verilen danışmanlıktır. Manevi danışmanlık ise kişinin içinde bulunduğu sorunlardan kurtulabilmesi için zaten kendisinde var olan manevi gücün harekete geçirilmesi suretiyle gerçekleştirilen bir danışmanlıktır.
Örneğin “Islamwise” isimli manevi danışmanlık platformu İslam ile ilgili sorulara cevap arayan kullanıcılara, ücretsiz tebliğ hizmeti verir. Dini danışmanlık ve tebliğ hizmetine bir örnek olan Islamwise uygulaması yeni Müslüman olmuş kişilere dini destek imkânı sağlar. Manevi danışmanlık ile karıştırılmamalıdır. Platform Hz. Muhammed’in, “Sizden birisi kendisi için istemiş olduğu iyilikleri din kardeşi için de istemiyorsa o kişi hakiki iman etmiş sayılmaz eğer bir kimse hakiki iman etmemiş ise cennete giremez” hadisi şerifiyle İslam’ın kardeşliğe, dostluğa, birlik ve bütünlüğe verdiği önemi belirtir.
Uygulamanın sol üst tarafında son günlerde Müslümanlığı seçmiş yabancıların İslam’ı seçme nedenlerini ve hayatlarında sonradan meydana gelen değişiklikleri anlattığı videolar yayınlanır. Örneğin 25 Şubat 2021 yılında ismini sonradan Yusuf olarak değiştiren Avrupalı bir genç, kendisini İslam’a götüren nedenleri ve hayatında meydana gelen olumlu değişimleri takipçiler ile paylaşmaktadır. Bu şekilde olumlu örnekler paylaşarak Islamwise platformunun takipçi sayısını artırmaya çalışmaktadır. Bu videoların altında İngilizce olarak “Get in touch”, “Siz de birisine dokunun” mottosu kullanılarak uygulama için bağış toplanmakta, çalışmalara sponsor bulunmaya çalışılmaktadır. Bu motto’nun altında ise “Islam essential is already under way”, “İslam’ın kuralları ve prensipleri hala yürürlüktedir” yazmaktadır. Yani takipçilere moral ve motivasyon desteği sağlamanın yanında bu maratonun ne kadar uzun vadeli ve soluksuz olduğu, her bir takipçinin nefesini iyi kullanması ve iradeli olması gerektiği belirtilmektedir.
Daha sonra platform yetkilileri kendileriyle temasa geçerek İslam’ı kabul etmek konusunda rehberlik ve desteğe ihtiyaç duyduğunu belirten Rahibe Leanne hakkında bilgi verir. Rahibe Leanne’nın ifadeleri ile onun İslam’a karşı olan ilgisi ve İslam’a yöneliş hikayesi aktarılır. Bir diğer bölümde ise Rahibe Leanne 17/11/2020 tarihinin kendisi için çok önemli olduğunu çünkü o tarihte kendisinin İslam dinini şehadet getirerek kabul ettiğini ve İslam’ın prensiplerini öğrenerek hayatında tatbik ettiğini ve neticesinde de aradığı huzur ve kurtuluşu bulduğunu belirtir.
Rahibe Leanne İslam’ı kabul ederek, kendisini saran birçok kötülükten bu şekilde uzaklaştığını ifade eder. Platform yöneticileri Rahibe Leanne gibi yeni din kardeşlerini manevi olarak desteklemelerinin ancak Allah’ın yardımı ile mümkün olduğunu bu çalışmalarda çok büyük manevi irade desteği hissettiklerini belirtmektedirler. Görüldüğü üzere Islamwise uygulaması ile ilgili olarak buraya kadar verdiğimiz bilgiler dini danışmanlığa bir örnektir.
Sanal dünyada tüm hak ve batıl dinler takipçi sayılarını artırabilmek için sanal bir mücadelenin içerisindedirler. Google arama motorunda “religion” veya “din” kelimeleri yazılınca binlerce web sayfası karşımıza çıkmaktadır. Sanal dünyada organize olmuş birçok kurum mensubu bulunduğu dinin takipçi sayısını artırmaya çalışmaktadır.
Manevi danışmanlık ise, dini tebliğ demek değildir. Manevi danışmanlık; danışanın inancına ve değerlerine saygı gösteren, danışanın içindeki manevi gücü harekete geçirerek onun, zorluklar ve buhranlarla baş etmesine yardımcı olmaktır. Dünya genelinde Hristiyan, Musevi, Budist vb. misyonerlik servisi sağlayan yüzlerce platform vardır. Hepsi de kendi takipçilerini artırma gayreti içerisindedirler. Bu platformların çalışmalarını, manevi danışmanlık olarak nitelendiremeyiz çünkü dindarlık daha örgütlü ve durağan bir yapıyı içerirken maneviyat daha bireysel ve değişken, anlam arayışı, kendini keşfetme ve kendini aşma süreci olarak da tanımlanmaktadır.
Manevi danışmanlık yalnızca bir dine özgü değil tüm dinlerde evrensel gerçeklerle işleyen bir süreçtir. Kutsal yazılardaki gerçekler, müşteriye kişisel ruhsal yolculuk hakkında fikir verebilir, barış ve korkudan kurtulmayı sağlayabilir. Manevi danışmanın görevi, farklı inançların altında yatan birliği anlamak, kalıcı bir iç huzur ve dengeye yol açabilecek bir yolculuğun temelini atmak veya bu yolculuk sırasında ortaya çıkan pürüzlerin giderilmesinde danışana rehberlik etmektir.
Pandemi süreci ile birlikte psikolojik sorunlarda, yüzde yüzden fazla artış göründüğü dünyamızda Islamwise ve benzeri platformlar manevi danışmanlık alanında birçok yeni platformun kurulacağını göstermesi bakımından önemlidir. Her geçen gün anlam arayışının artığı gezegenimizde, insanlığın sığınabileceği ikinci bir Nuh’un gemisi olup olmadığı merak edilmektedir! Bir Arap atasözü şöyle der: “Aramakla bulunamayabilir fakat bulabilenler ise sadece arayanlardır.”
Halil İbrahim İşbilici
